Auteur: Marc Wiegman
Deelprotocollen

Mondzorg bij een overledene

Voor het plaatsen van een eventuele gebitsprothese en voor het sluiten van de mond is van belang dat bij de overledene mondinspectie en mondzorg als zorghandeling wordt uitgevoerd. Tijdens mondzorg kunnen substanties die zich mogelijk nog in de mond bevinden (zoals etensresten en medicijnresten) worden verwijderd en tanden, die zichtbaar zijn bij het wijken van de lippen of het openvallen van de mond, worden gereinigd.

Wanneer heeft mondzorg plaats?

Mondzorg heeft plaats tijdens de geboden laatste zorg (het afleggen van de overledene). Inspectie van de mondholte kan alleen plaatsvinden als de mond van de overledene geopend kan worden. Als de mond technisch is gesloten (door middel van hechttechnieken of met behulp van een mondsluittang) of is gesloten en de rigor mortis is ingetreden kan de mond niet worden geopend en kan geen inspectie van de mondholte meer plaatsvinden.

Eventuele reiniging van de tanden dient alleen plaats te vinden bij tanden die tijdens opbaring van de overledene zichtbaar zijn of zichtbaar worden als de lippen van de overledene wijken of gaan wijken na het verdwijnen van de rigor mortis.

Het reinigen van de mondholte

Bij het reinigen van de mondholte dient men voorwerpen en substanties die niet in de mondholte thuishoren te verwijderen.
Als voorbeeld komt in de praktijk soms voor dat bij een overledene in de mondholte organische substanties (etensresten) of medicijnresten aanwezig zijn.

Het reinigen van de mondholte kan het beste worden gedaan met een droog gaasje of met een droge washand. Met een vochtig gaasje of een vochtige washand zal het verwijderen van substanties uit de mond moeizamer gaan.

Het schoonmaken van de tanden

Advies is om tanden schoon te maken die zichtbaar zijn of zichtbaar worden bij het wijken van de lippen of het openvallen van de mond na het verdwijnen van de rigor mortis. Dit kan het beste worden gedaan met een vochtig gaasje of met een vochtige washand. Eventueel kan hiervoor ook een Swash doekje of Swash washandje worden gebruikt.

Belangrijk

  • Bij het reinigen van de tanden dient men geen gebruik te maken van een tandenborstel. Bij het gebruik van een tandenborstel bestaat gevaar dat beschadigingen in de mond, aan de mondhoeken en op de lippen ontstaan.
  • Bij het reinigen van de mondholte en bij het schoonmaken van de tanden dient men geen gebruik te maken van zeepproducten of een tandpasta. Dergelijke producten hebben een ontvettende en etsende werking wat ervoor kan zorgen dat op een later moment plaatselijk een onwenselijk voorspoedig ontbindingsproces plaatsheeft waardoor de overledene mogelijk niet meer toonbaar is en de kist voortijdig moet worden gesloten.
      De etsende werking van een tandpasta in contact met de huid rondom de mond kan op een later moment tijdens opbaring verkleuringen veroorzaken. Een rode verkleuring wordt dan zichtbaar als de etsende werking van een tandpasta huiddefecten heeft veroorzaakt. Deze verkleuring worden veelal pas zichtbaar als hypostase (het wegtrekken van het bloed) heeft plaatsgevonden.
      De ontvettende werking van een zeepproduct kan op een later moment in de periode van opbaring plekken van uitdroging / indroging van de huid rondom de mond veroorzaken. Donkere verkleuringen worden dan zichtbaar.
  • Bij mondhygiëne en het schoonmaken van de tanden is van belang dat gebruik wordt gemaakt van een vochtig gaasje, een vochtige washand of een Swash doekje. Men dient ervoor te zorgen dat water de keelholte niet bereikt. Advies is om de mond niet te spoelen met water. Water dat via de keelholte verdwijnt kan op een later moment bij draaien of tillen van de overledene de kleding of kistbekleding bevuilen of kan op een later moment tijdens opbaring door ontbindingsgassen omhoog worden gestuwd.
  • Advies is om plakkaten vuil tegen het gehemelte in de mond niet te verwijderen als dit moeizaam gaat. Het verwijderen kan beschadigingen aan het slijmvlies van het gehemelte veroorzaken.
  • Indien rigor mortis in de lippen is ingetreden dient men uiterst voorzichtig te werk te gaan bij het reinigen van de tanden die zichtbaar zijn. In dit geval bestaat gevaar dat defecten aan de lippen en de mondhoeken ontstaan.

Na toegapaste mondzorg kan een eventuele gebitsprothese worden geplaatst en kan de mond van de overledene worden gesloten.

Naar handelwijze en productinformatie


Protocol overledenenzorg / afleggen / laatste zorg overledene

  1. Inleiding
  1. Veiligheid medewerker(s) bij overledenenzorg
  1. Het doel van de laatste zorg
  1. Mogelijkheden en beperkingen bij overledenenzorg
  1. De uitvaartondernemer
  1. Cultuur en religie bij verzorging overledene
  1. Wanneer mag worden begonnen met de laatste zorg?
  1. Handelingen tussen moment van overlijden en laatste zorg
  1. De nabestaanden (de opdrachtgever) - overledenenzorg / uitvaartzorg
  1. Nabestaanden helpen mee met de laatste zorg
  1. Hygiëne tijdens overledenenzorg
  1. Koelen ter conservering overledene
  1. Wat is nodig bij de laatste zorg?
  1. Advies omtrent laatste zorg overledene
  1. Ontkleden overledene
  1. Wassen overledene
  1. Aandoen van incontinentiemateriaal bij een overledene
  1. Scheren overledene
  1. Neusverzorging overledene
  1. Mondzorg bij een overledene
  1. Overledene en gebitsprothese
  1. Haarverzorging overledene
  1. Nagelverzorging overledene
  1. Wondverzorging en restauratie overledene
  1. Het aankleden van een overledene
  1. Overledene en panty’s, nylon kousen en schoenen
  1. Verzorging lippen overledene
  1. Make-up overledene
  1. Sieraden overledene
  1. Overledene en camoufleren van huidverkleuringen, huidoneffenheden en huiddefecten
  1. Laatste handelingen en opbaren overledene
  1. Sluiten mond overledene
  1. Overledene en lekken uit de mond
  1. Sluiten ogen overledene
  1. Geurvorming overledene
  1. Identificatie overledene
  1. Thanatopraxie / balsemen (embalming)
  1. Overledene en drains, katheters, infuus, ap stoma, up stoma, tracheastoma en maagsonde
  1. Overledene en medische toepassing met batterij (oa. pacemaker)
  1. Obductie / sectie / inwendige lijkschouw
  1. Overledenenzorg bij donatie
  1. Ter beschikking stelling van de wetenschap
  1. De Hersenbank
  1. Overdracht van kleding van de overledene aan de nabestaanden
  1. Belangrijke wetenswaardigheden voor nabestaanden
  1. Overdracht tussen de verschillende disciplines

© Copyright 2005 - Wiegman Communications www.uitvaart-adresgids.nl / www.overledenenzorgpro.nl